Boşanma sürecinde çocuklar ne anlar;

 0-2 Yaş: Bebekler, günlük düzenlerinde ve çevrelerindeki değişiklikten etkilendiklerini; huzursuzluk, ağlama, uyku ve beslenme düzenlerinde değişiklik, ishal ya d kabızlık gibi belirtilerle anlatmaya çalışırlar. Ayrılık kaygısı geliştirebilir, evde kalan ebeveyne daha fazla yaklaşır, adeta ona yapışırlar.

3-6 Yaş: Boşanma sürecinde küçük çocukların dile getirilmeyen düşünce akışı, genellikle şu şekildedir:

*“Eğer babam gittiyse, demek ki insanlar uzaklara gidebiliyorlar. Öyleyse belki annem de beni bırakıp gidecek.”

*“Eğer annem ve babam artık birbirlerini sevmiyorlarsa belki bir gün beni de sevmeyecekler”

*“Eğer annem ve babam birbirlerine sinirlendikleri için birlikte yaşamak istemiyorlarsa, belki bana kızdıkları zaman benimle de yaşamak istemeyecekler.”

 Küçük çocukların, anne ve babalarının her zaman yanlarında olduğuna ilişkin temel güveni sarsıldıktan sonra yaşadıkları kaygılar farklılaşabilir.

7-12 Yaş: Bu yaştaki çocuklar, ayrılma nedenini daha anlayışla karşılamalarına rağmen anne babalarını suçlayabilirler. Daha küçük yaştaki çocuklar ayrılma nedenin kendileri olduğunu düşünürken, bu yaş çocukları kendilerinin yalnız bırakıldığını ve anne babalarının bir arada kalmak için yeterince çabalamadığını düşünerek öfke yaşayabilirler. Genelde ebeveynden birini iyi, diğerini kötü görme eğilimindedirler. Daha zayıf olan ebeveyninin tarafını tutup onu korumaya çalışırlar. Kendilerinin ve anne babalarının geleceğinden endişe ederler. Birlikte yaşayamadıkları ebeveynin onu görmeye gelmeyeceği endişesini taşırlar. Bu yaşta da yeme ve uyku bozuklukları, yaşama karşı ilgisizlik, dikkatini toparlamakta güçlük, ağlama, içe kapanma, umutsuzluk, okul başarısında düşme, okuldan kaçma ve karşı gelme görülebilir.

13-18: Ergenler, anne ve babalarının boşanmakta olduğunu arkadaşlarından gizlemeye çalışırlar. Kız çocukları bu dönmede daha hassas olabilir. Ancak hem kız hem de erkekler kendilerini ihanete uğramış, reddedilmiş hisseder ve hayal kırıklığı yaşayabilirler. Gelecekteki evlilikleri dâhil, genel olarak ilişkilere güvenlerini kaybedebilirler. Özsaygıları azalabilir. Sevilmediklerini düşünebilirler. Depresyon, içe kapanma, intihar düşünceleri ya da intiharı bir tehdit olarak kullanma görülebilir. Sigara, alkol, uyuşturucu kullanma, okula devamsızlık, sık kavga etme, bir şeyler çalma, cinsel ilişkiye girme gibi davranım bozuklukları ile her bir ebeveynden avantaj sağlamaya yönelik davranışlar sergileyebilirler. Dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, yaşanabilecek boşluk duygusuyla farklı arkadaş gruplarına, hatta suça yönelmeleridir.

 

Anne babanın boşanmasını kabul etmek çocuklar için kolay değildir. Anne babalar, öğretmenler ve sorumluluk sahibi tüm yetişkinler, çocukları dinleyerek, tutarlı ve destekleyici yanıtlar vererek çocuklara destek olabilirler. Sorularını rahatlıkla sorabileceği güvenilir bireyler bulduğunda çocuklar, zorlu olaylar ve deneyimlerle baş edebilir ve duygusal sorunların ortaya çıkma riskini azaltabilirler.

Yukarıdaki sözü edilen konularda yardım almak için Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı alanında çalışan uzmanlara danışmak yükünüzü hafifletecektir.