Eşimin Mal Kaçırmasını Nasıl Engellerim? Boşanma ve İhtiyati Tedbir..

Bilindiği üzere ülkemizde adalet sisteminin başlıca eksikliklerinden biri davaların çok uzun sürmesidir. Uyuşmazlık sonuçlanıncaya dek çoğu kez yıllar geçmekte, bu durum da tarafların haklı menfaatlerine zarar verebilmektedir.

Konumuz olan boşanma ve mal paylaşımı davalarında bu husus, dava sonucunda haklı çıkan tarafın alacağını tahsil etme aşamasına geldiğinde, karşı tarafın sahip olduğu malları, süren dava sırasında elinden çıkarmış olması halinde gündeme gelmektedir. Davayı kazanan taraf alacağını tahsil edebileceği bir mal grubu bulamadığı için mağdur olmaktadır.

İşte bu olumsuzluğun önüne geçmek, malların dava sırasında el değiştirmesini önlemek için başvurulacak hukuki araç ihtiyati tedbir kurumudur.

İhtiyati tedbir, devam eden yargılama boyunca, hüküm kesinleşinceye dek dava konusuyla ilgili olarak tarafların zarara uğramasının önüne geçmek için düzenlenmiş geçici bir hukuki koruma niteliğindedir.

İhtiyati tedbir 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 389 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.

389. maddeye göre "Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir."

Şartları gerçekleştiğinde uyuşmazlık konusu taşınmazlar, araçlar, banka hesapları, şirket hisseleri üzerine talep üzerine mahkemece ihtiyati tedbir kararı konularak, karar kesinleşinceye dek aleyhine tedbir kararı verilen tarafın bunları devretmesi engellenir.

Ancak hemen belirtmeliyim ki, Yargıtay'ın boşanma davalarıyla ilgili son tarihli kararlarında da yer aldığı üzere, dava konusu edilmeyen bir mal varlığı değeri üzerine ihtiyati tedbir kararı konulamaz.

"Davacının boşanma davasındaki boşanmaya karar verilmesi halinde hükmedilmesi mümkün olan boşanmaya bağlı ikincil nitelikteki tazminat ve nafaka haklarının elde edilmesini temin etmek için de olsa dava konusu olmayan ve davalı adına kayıtlı bulunan taşınmazlar üzerine  tedbir konulamaz." (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 2013/26233 Esas, 2014/188 Karar ve 13.01.2014 Tarihli kararı)

Dolayısıyla, tüm boşanma davalarında ihtiyati tedbir kararı uygulandığı çoğunlukla doğru bilinen bir yanlış bilgidir. İhtiyati tedbir kararı, boşanma sürecinde mal paylaşımına ilişkin olarak açılan mal rejiminin tasfiyesi davalarında ve davalının tüm mal varlığı değerleri açısından değil, yalnızca uyuşmazlık konusu olan mal varlıkları için söz konusu olabilmektedir.

Örneğin boşanma davasıyla birlikte veya ayrı olarak mal rejiminin tasfiyesine ilişkin bir dava açtınız ve eşinizin üzerine kayıtlı olan bir ev ve bir araba üzerinde hak talep ettiyseniz, bu durumda, diğer koşulların da gerçekleşmesi şartıyla, mahkemeden söz konusu ev ve araç için ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep edebilirsiniz. Ancak, eşinizin sahip olduğu başka bir ev varsa ve siz bunu dava konusu etmediyseniz bu ev üzerine ihtiyati tedbir kararı konulamayacaktır.